je hebt altijd een keuze

17 februari 2022

Dit blog is geschreven naar aanleiding van mijn podcast aflevering: Je hebt altijd een keuze.

Je hebt altijd een keuze: persoonlijk leiderschap

Momenteel ben ik een boek aan het lezen, “de keuze” van Edith Eger. Misschien ken je het boek al, of heb je het ook gelezen, maar de essentie van het boek is dat je altijd een keuze hebt, ook al is je leven gevoelsmatig niet miserabeler te bedenken.

Edith schrijft over haar leven en wat ze heeft meegemaakt als Hongaarse tijdens de oorlog. De concentratiekampen waarin ze gezeten heeft, de honger die ze heeft geleden, het verliezen van familieleden, de onveiligheid die ze voelde, de ene situatie was nog schrijnender dan de ander. Ze beschrijft eigenlijk 2 dingen in haar boek.

Ten eerste is ze aan de slag gegaan met het aankijken van de pijn uit haar verleden. Daarnaast realiseerde ze zich op heel veel verschillende momenten in haar leven, dat je altijd een keuze hebt. Die keuze zit vaak niet in wát er gebeurt, want je kan de situatie waarin je zit vaak niet (of niet direct) veranderen. Maar je hebt wel een keuze in hoe je ermee omgaat, hoe je er over denkt. Zij leerde dat niemand je ooit je gedachten kan afnemen.

Keuzes maken en persoonlijk leiderschap

Ik zie een link met persoonlijk leiderschap, het aansturen van jezelf. Gedachten heb je altijd, op ieder moment van de dag. Je komt in je leven altijd in situaties terecht die minder leuk zijn, soms zelf zwaar of enorm pijnlijk. En je hebt een keuze in hoe je daarmee omgaat.

Je kan het negeren in de hoop dat het vanzelf overgaat, maar dan komt het vaak in een hevigere vorm weer terug, net zolang tot je realiseert dat je hier iets te leren hebt en het echt aan gaat kijken en het verdriet of de woede toelaat.

Laagje voor laagje 

Dat zie je ook wel in programma’s waarbij mensen bijvoorbeeld ook heel veel moeten of willen afvallen. Dan gaat het niet alleen over het gewicht dat ze kwijt moeten raken, maar vaak ook over opgekropt verdriet dat ze uit hun lichaam moeten slaan. Over het niet kunnen voelen van zelfliefde. En laten we wel wezen, het helen van je pijn gaat laagje voor laagje. Dat is niet iets wat je van vandaag op morgen uit je systeem krijgt.

Wanneer het gaat om succes of groei, gaat dat altijd gepaard met pijn. Een groeipijn. Je groeit als het ware uit het jasje waar je je jaren comfortabel in hebt gevoeld. Je moet je zekerheden loslaten, ook al zijn het wellicht schijnzekerheden. Jouw gedachten hebben het tot zekerheden gemaakt. Waarom zoek je eigenlijk naar deze zekerheid? Welke angst ligt hieraan ten grondslag? Waar ben je in essentie bang voor?

Sta jezelf toe om die angst te voelen. Pak het vast, wees je er bewust van. Bekijk het van alle kanten. Wat zie je? Wat kom je tegen uit je verleden? Wanneer heb je een situatie eerder meegemaakt? Waar is die angst ontstaan?

Keuzes maken en familiesystemen

Ik geloof er zelf in dat een angst ook kan zijn ontstaan vanuit een eerder leven of vanuit je familiesysteem. Dat wil zeggen, je bent gevormd door je opvoeding. Je kan iets vinden van je ouders, en hoe ze bepaalde dingen gedaan hebben. Misschien goed in jouw ogen, misschien helemaal fout, maar het heeft je wel gevormd tot wie je nu bent. Jouw ouders hebben ook weer dingen meegekregen en zij weer van hun ouders en zo is zo’n heel familiesysteem met elkaar verbonden.

Maar ook in hoe je naar je ouders kijkt, heb je een keuze. Ja, je kan je ouders van alles verwijten, maar wat nou als zij het beste hebben gedaan tot waar ze in staat waren? Stel dat ze niet in staat waren om jou meer te geven, of anders te geven. Stel dat je met compassie naar je ouders kan kijken. Dat je hen kan vergeven. Vergeving betekent niet vergeten of vergoelijken. Vergeving gaat altijd over jou, om het gevoel wat jij bij een situatie hebt. Wanneer jij met meer compassie naar iets kan kijken en je realiseert “hurt people, hurt people”, of “ ze wisten niet beter“, dan zal je zien dat het je een zekere rust geeft.

Het maakt de situatie natuurlijk niet anders, maar het maakt wel dat je anders naar de situatie kijkt. Anders met de situatie omgaat. Hoe bewuster je van iets bent, hoe meer je het kan aankijken, hoe lichter het wordt, en hoe minder zwaar je de last voelt.

Niemand kan je ooit je gedachten afnemen

Edith Eger beschrijft in haar boek dat niemand je ooit je gedachten kan afnemen. Wanneer je in je miserabele situatie zit, maar jij denkt aan een veld vol met bloemen, of een wit strand met de golven van de zee en een mooie palmboom, dan kan jij met je gedachten een situatie oproepen waar je blij van wordt. In plaats van dat je helemaal zwelgt in de misère van de situatie en denkt “moet je me nou zien zitten”, “dit kan toch niet erger”. Want wat je aandacht geeft, groeit. De situatie zal niet snel beter worden en jij wordt er zeker geen blijer mens van.

Ga eens op een andere manier gesprekken met teamleden aan 

Hoe kan je dit nu als leidinggevende inzetten? Ga allereerst eens voor jezelf je eigen situaties onderzoeken. En ga dan met je teamleden op een andere manier de gesprekken aan. Meer onderzoekend waar gedrag vandaan komt. Onderzoek welke gedachten, welke angsten er bij jouw teamleden ten grondslag liggen aan hun gedrag.

Op het moment dat je het gesprek aangaat met je teamleden over die gedachten en angsten, ontdek je waarschijnlijk nieuwe dingen over deze personen. Tegelijkertijd maak je hen ook bewuster van zichzelf, van hun patronen. En op het moment dat je je bewust bent van iets, kan je er ook bewust voor kiezen dat het anders kan, en moet.

Wees je ervan bewust dat je een keuze hebt

De keuze hebben betekent dus ook dat je allereerst bewust van moet zijn dat je een keuze hebt. Wanneer je dingen doet op de automatische piloot en gewoon doorgaat met alles zoals je het altijd gedaan hebt, nooit stilstaat en achterover leunt, nooit dingen overdenkt en doorvoelt, dan zal je je ook niet bewust zijn dat je een keuze hebt. Het gaat over de keuze hebben en wanneer je de keuze gemaakt hebt, en daar ook verantwoordelijkheid voor nemen.

En ja, je kan foute keuzes maken. Nou en? Die maken we allemaal. Hoe erg ze zijn is de sticker die je er zelf opplakt. Ook hier heb je weer een keuze in. Kan je het relativeren, erom lachen, er van leren? Dan is het nooit een foute keuze. Het is een keuze die je dichter brengt bij wat wel de juiste keuze is.

Hoe dan ook, je hebt dus altijd en overal een keuze. Een keuze in hoe jij je wil voelen. Wanneer je je realiseert dat alles wat je doet in essentie een keuze is, op dat moment  vindt er een verschuiving plaats. Je geeft je omgeving niet de schuld, maar onderneemt actie en wordt proactief in het krijgen van wat je wilt. In plaats van je slachtoffer te voelen van je situatie, krijg je er meer controle over.

Ik wil afsluiten met de woorden van Edith waarbij ze zegt dat vrijheid draait om keuze. Het Engelse woord is CHOICE. Zij gebruikt het woord als afkorting voor Compassion (medeleven), Humor, Optimism (optimisme), Intuition (intuïtie), Curiosity (nieuwsgierigheid) en Expression (zelfexpressie). Hoe mooi is dat!

Voor nu heb je de keuze gemaakt om je te laten inspireren door mijn blog. Dank daarvoor!

Organisatieopstellingen

Organisatieopstellingen

Onthul de onderstroom en bouw aan succes van binnenuit In de dynamische wereld van bouw en infra is leiderschap niet slechts het beheren van...

Kwetsbaarheid

Kwetsbaarheid

Kwetsbaarheid wordt nog altijd gezien als een bepaald soort zwakte binnen veel organisaties. En dat is zo jammer, want ik heb zelf ervaren hoe...

Leiderschapsstijlen

Leiderschapsstijlen

Leiderschapsstijlen Ik werd geïnspireerd door een recent gesprek tussen twee collega's dat mijn aandacht trok. Halverwege het gesprek viel ik...